Çift ve aile terapisi, çiftlerin veya ailelerin yaşadıkları sorunların, iletişim problemlerinin ve tekrarlayan döngülerinin farkına varmalarını ve bu problemleri çözerek ilişkilerini daha sağlıklı bir hale getirme amacıyla yürütülen bir psikoterapi çalışmasıdır.

Problemin etrafındaki döngüler ve etkileşimler çalışılarak yalnızca sorunun ortadan kalkması değil, işlevsiz örüntülerin ve etkileşim kalıplarının sağlıklı ve işlevsel hale getirilmesi üzerine çalışılır.

Çift ve aile terapisi,  aynı zamanda “evlilik terapisi”, “aile terapisi”, “aile danışmanlığı” ve “sistemik terapi” isimleriyle de kullanılır.

Çift terapisi, çiftlerin ilişkilerinde karşılaştıkları ve başa çıkmakta zorlandıkları sorunları çözüme ulaştırmayı, ilişkilerini güçlendirmeyi, birbirleriyle ilgili farkındalık kazanmalarını sağlamayı ve ilişkinin dinamiklerini yeniden oluşturmayı amaçlayan bir terapi çalışmasıdır.

Çift terapisinde, çiftlerin medeni hali ve cinsel yönelimlerinden bağımsız olarak, ikili ilişkilerinin dinamikleri çalışılır. Bu terapi yaklaşımında bir kişinin davranışının ilişkinin bir ürünü olduğu öne sürülür – yani; bir insan bir ilişkisinde farklı, diğerinde farklı dinamiklerde olabilir.

Çift ve aile terapileri, ilişkisel sistem üzerine yapılan terapi çalışmalarıdır. Bu çalışmalarda sıklıkla kullanılan sistemik terapi yaklaşımı, sistemdeki bireylerin herhangi bir sorunu çözmelerine ve devam etmelerine yardımcı olmak için grup arasındaki etkileşimlere ve ilişkilere odaklanır. Grubun tüm üyelerine, güvenli, yargılayıcı olmayan bir ortamda duygularını keşfetme ve düşündüklerini söyleme şansı verir.

Terapi, bir bireyin ilişkilerinde ve ayrıca aile üyeleriyle derinlemesine yerleşmiş kalıpları belirlemeye çalışır. Bu süreç, aile üyelerinin bir sistem içinde nasıl iletişim ve davranış sergilediğini ortaya çıkarmaya yardımcı olur.

Çift ve aile terapisi medeni durumdan ve cinsel yönelimden bağımsız, ilişkileri üzerine çalışmak isteyen bireylere, çekirdek veya geniş aileye uygulanabilir.

Sistemik yaklaşım ile, bireylerin çeşitli alt birimlerinin içinde bulundukları ilişkiler ve bu birimlerin de dış çevre olarak ilişkileri incelenir. Bireyin içinde bulunduğu sistemlerin işlevsiz hale geldiği herhangi bir grup insan için, bu terapi yöntemine başvurulabilir.

• Çiftler ilişkilerindeki iletişimsizlik, anlaşamama, tekrarlayan problemler ya da travmatik durumu yönetememe gibi nedenlerle çift terapisine başvurabilirler.
• Çift terapisi, sadece ilişkiyi düzeltmeye ve iyileştirmeye odaklanmaz. Sistem içindeki bireylerin ihtiyaçlarını ve beklentilerini anlamalarını, ve ilişkilerinin her iki bireye de iyi gelip gelmediğini birlikte bulmalarını sağlar.
• Çift terapisinde iki taraftan birisi ilişkinin içinde kalmak istemiyorsa, ilişkilerini sağlıklı şekilde sonlandırmak için de terapiye başvuruda bulunabilirler.
• Çiftler ve aileler, çoğu zaman terapiye aile yaşam döngülerinde değişiklikler olduğunda başvururlar. Yaşam döngüsündeki değişiklikler evlilik öncesi dönem, çocuk sahibi olunan dönem, çocukların ergenlik dönemine geldiği veya evden ayrıldıkları dönemler gibi örneklenebilir. Böylesi gelişimsel değişiklikler aile sisteminin yeniden adapte edilmesini gerektirir.

• Çift ilişkisindeki iletişimsizlik
• Çift ilişkisindeki tekrarlayan örüntüler
• Cinsel problemler
• Sağlık sorunları, özellikle kronik veya fiziksel hastalıklar
• Psikosomatik problemler
• Çocuk ve ergen ruh sağlığı
• Ayrılık ve boşanma sorunları da dahil olmak üzere evlilik sorunları
• Koruyucu bakım, evlat edinme ve ilgili konular
• Ailenin yaşam döngüsünü ve yaşamın geçiş aşamalarını içeren konular
• Ebeveynlik becerilerini ve aile işleyişini öğrenmek/düzenlemek/oluşturmak için
• Okul ile ilgili problemler
• İşle ilgili sorunlar
• Travmatik deneyimler, kayıp ve yas
• Sosyal, politik ve dini çatışmalar nedeniyle aile hayatının bozulması
• Geniş aile ve çekirdek aile arasındaki sorunlar