Psikanalitik kavramlara ve yöntemlere dayanan psikodinamik terapi, temelleri Freud ve ardından gelen teorisyenler tarafından şekillenmiş psikoterapi tekniğidir. Psikodinamik psikoterapi, kişinin yaşadığı meselenin bilinçdışındaki kökenlerine odaklanır. Terapinin amacı sadece semptomları hafifletmek veya ortadan kaldırmak değil, aynı zamanda kişilerin daha iyi, dengeli ve harmoni içinde yaşam sürmelerine yardımcı olmaktır.
Psikodinamik terapi, danışanın mevcut davranışında tezahür eden bilinçdışı süreçlere odaklanır. Psikodinamik terapinin hedefleri, danışanın geçmişinin şu andaki davranışları üzerindeki etkisinin anlaşılması, kendiliğin bilinmeyen yönlerinin keşfedilmesi ve iç görü kazanılmasıdır.
Psikodinamik Terapi Nasıldır?
Psikanalitik teoriden temellenen psikodinamik ekole göre insan zihni bilinç, bilinç öncesi ve bilinçdışı olmak üzere üç katmandan oluşur.
İlişkisel psikodinamik ekole göre en temelde kişinin öteki ile olan ilişkileri vardır. Psikodinamik terapi çalışmasında terapist ile danışanın oluşturduğu ilişki içerisinden danışanın iç dünyası anlamlandırılmaya çalışılır. Bunu anlamlandırırken kişinin geçmiş ilişki örüntülerini ve geçmiş yaşamındaki ilişkilenmeleri üzerinde farkındalık kazanması sağlanır ve ilişkilenme örüntüsü terapist ile olan mevcut ilişkisine olan aktarımı üzerinden çalışılır.
Kişilerin duyguları ve duygularının ifadesi, rahatsız edici düşünce ve duygulardan kaçınma girişimleri, kişinin arzu ve fantezileri, tekrarlanan örüntüler ve kalıplar ve geçmiş deneyimleri üzerine çalışılır. Terapi ilişkisi ve kişiler arası ilişkilere odaklanılır.
Psikodinamik ve Psikanalitik Terapinin Farkı Nedir?
İki yaklaşım birbirine yakın olup, literatürde zaman zaman birbiri yerine bile kullanılmaktadır. Ancak temelde birbirinden farklıdırlar. Amaçları benzer olmakla birlikte uygulamada ve çalışma pratiğinde farklılıklar vardır.
Her iki yaklaşım da temelini psikanalitik teorilerden alır. Yani her iki ekol de bilinçdışının varlığını kabul eder ve terapi sürecini bunun üzerine oturtur. Psikanalitik terapide çerçeve ve terapi çalışmasının temel unsurları psikanalizle aynıdır. Öte yandan psikodinamik terapiler uygulama açısından daha esnektirler.
Psikanalitik çalışmada daha derine inilmesi sebebiyle çerçevenin (bkz. psikanalitik terapiler) daha net ve esnemeyen bir çalışma pratiği olduğundan söz edebiliriz. Psikanalitik çalışan terapist, kendi analizinden geçmiş veya geçiyor olmaktadır.
Özetle, psikodinamik çalışmaların psikanalitik çalışmaya göre terapinin süresi, terapistin aktifliği, çerçeve ve terapideki derinleşme açısından farklılıkları bulunmaktadır.
Psikodinamik terapide neler kazanılır?
Psikodinamik terapiyle danışanın yaşamında tekrarlayan örüntüler, sebepler ve sonuçlar çalışılarak kişinin yaşamında deneyimlediği olayların dışsal faktörlerden ayrıştırılarak kendi gücü, imkanları, kararları ve sonuçlarının etkilerini daha net sahiplenmesi sağlanır.
Bunu yapabilmek için öncelikle danışanın dış dünyasında yaşadıklarının iç dünyasında yaşadıklarıyla bağlantısını daha net kurabilmesi gerekir ve bu doğrultuda da danışanın bilinç dışına ittiği deneyimler ve yaşanmışlıkların anımsanması sağlanarak iç görü kazanılması çalışılır.
İç görü kazanan danışan, yaşamının kontrolünü tam olarak eline alabilmek yönünde güçlü adımlar atabilir. Kişi geçmişte yaşadığı ve dış dünyasında, kendisinden bağımsız gerçekleşmiş olarak yorumladığı olaylarla kendi sebepleri ve bunların sonuçları arasındaki bağlantıları daha net kurabilir. Bu sayede, danışan hayatında karşılaştığı kısır döngüler, tıkanmışlıklar üzerinde yeni farkındalıklar kazanarak bazı açılımlar yaşayabilir. Terapi süreci, danışan kendi seçimlerinin bilinci ve gücünün farkındalığıyla tanışması sayesinde gerçekleşir. Kişinin kendi yaşamı üzerinden öznel bir etkisi olur.